Sự tích bánh chưng bánh dày là một trong những truyện cổ tích nổi tiếng của Việt Nam, kể về Lang Liêu – người con hiếu thảo đã sáng tạo ra hai loại bánh tượng trưng cho trời đất. Câu chuyện vừa thể hiện lòng hiếu kính vừa truyền tải giá trị văn hóa ngàn đời.
Vào thời Vua Hùng thứ 6, sau khi đất nước đã yên bình nhờ dẹp tan giặc Ân, nhà vua có ý định truyền ngôi cho người con xứng đáng. Nhân dịp đầu xuân, Vua Hùng triệu tập tất cả các hoàng tử lại và ra điều kiện: “Ai tìm được món ăn ngon, ý nghĩa nhất để dâng lên tổ tiên và trời đất, người đó sẽ được ta truyền ngôi.”
Các hoàng tử nghe vậy liền đua nhau đi khắp nơi tìm kiếm những của ngon vật lạ, món ăn quý hiếm để dâng lên vua cha. Trong số đó, hoàng tử thứ 18 – Tiết Liêu là người có tính tình hiền hậu, sống giản dị, hiếu thảo nhưng mẹ mất sớm nên không có ai chỉ dạy. Ông vô cùng lo lắng vì không biết nên dâng món gì.
Một đêm, Tiết Liêu nằm mơ thấy một vị thần hiện đến và dặn rằng: “Gạo là thứ quý nhất trên đời vì nuôi sống con người. Con hãy dùng gạo nếp làm hai loại bánh – bánh vuông tượng trưng cho Đất, bánh tròn tượng trưng cho Trời. Dùng lá bọc ngoài và nhân đặt trong để tượng trưng cho công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ.”
Tiết Liêu tỉnh dậy, làm đúng theo lời Thần dạy. Ông chọn gạo nếp thật ngon, đậu xanh, thịt heo để làm bánh vuông gọi là bánh chưng, đem luộc chín trong nồi lớn. Đồng thời, ông cũng làm bánh tròn gọi là bánh dày, giã xôi nếp nhuyễn và nặn tròn. Mỗi chiếc bánh đều mang hàm ý sâu sắc: bánh chưng tượng Đất, bánh dày tượng Trời; nhân bánh bên trong và lá bọc bên ngoài tượng trưng cho tình yêu thương, sự bao bọc của cha mẹ với con cái.
Tới ngày hẹn, các hoàng tử đều trở về, mang theo những món sơn hào hải vị quý giá. Riêng Tiết Liêu chỉ dâng hai món bánh chưng và bánh dày giản dị. Vua Hùng lúc đầu lấy làm lạ, nhưng sau khi nghe con trai kể lại giấc mộng cùng ý nghĩa biểu tượng thiêng liêng của hai loại bánh, lại nếm thử thấy ngon và đậm đà tình cảm, thì vô cùng cảm động.
Nhận thấy Tiết Liêu có tấm lòng hiếu thảo, thông minh, sáng tạo và hiểu đạo lý làm người, Vua Hùng quyết định truyền ngôi báu lại cho ông.
Từ đó trở đi, mỗi dịp Tết Nguyên Đán, người dân khắp nơi lại làm bánh chưng, bánh dày để dâng cúng tổ tiên và Trời Đất, như một nét văn hóa truyền thống sâu sắc của dân tộc Việt Nam, thể hiện đạo lý "uống nước nhớ nguồn".
Qua câu chuyện Sự tích bánh chưng bánh dày, chúng ta hiểu thêm về nguồn gốc hai loại bánh truyền thống và bài học quý giá về lòng hiếu thảo. Truyện không chỉ mang đậm bản sắc dân tộc mà còn giáo dục thế hệ trẻ về đạo lý làm người.
Tìm hiểu thêm:
Bình Luận