Truyện cổ tích Việt Nam luôn ẩn chứa những giá trị nhân văn sâu sắc và tình cảm chân thành. Trong đó, Nàng cu Pên là một câu chuyện đầy cảm động kể về hành trình tìm nhau của hai con người yêu nhau say đắm giữa núi rừng hùng vĩ và hiểm trở.
Ngày xưa ở vùng núi cao phía Bắc dãy Trường Sơn, có chàng Đào Lu khôi ngô, dũng mãnh và nàng Cu Pên xinh đẹp, hiền thục. Họ sống cách nhau một ngọn đèo quanh năm mây phủ, chỉ nghe tiếng gió kể về nhau mà chưa từng gặp mặt. Cả hai ngày đêm khao khát được nên duyên vợ chồng, nên cùng lúc lên đường vượt đèo tìm nhau. Họ gặp nhau bên bờ suối, nhận ra nhau và vui mừng khôn xiết.
Nhưng hạnh phúc chưa trọn thì tên chúa ác tới, dùng mưu mẹo bắt cóc Cu Pên xuống thuyền. Đào Lu đuổi theo không kịp, chỉ biết nhìn theo trong đau đớn. Trên thuyền, nàng Cu Pên bày kế thoát thân bằng cách dụ bọn lính tranh nhau hái quả cây Gơ rên. Nhân lúc hỗn loạn, nàng cướp tay lái thuyền và trốn thoát. Trên đường trốn chạy, nàng gặp hai vị thần biến thành vượn chỉ cách dùng vỏ cây Gơ rên để cứu người.
Sau đó, nàng Cu Pên cải trang làm đàn ông, trở thành thầy thuốc chữa bệnh cho dân làng, nhưng lòng vẫn đau đáu nhớ người yêu. Nàng dựng một chòi bên đường, đặt chiếc lược kỷ vật của Đào Lu lên và dặn nếu có ai cầm lược mà khóc thì mang tới gặp nàng. Quả nhiên, không lâu sau Đào Lu xuất hiện, nhận ra kỷ vật và òa khóc. Họ đoàn tụ trong xúc động và đưa nhau về xin phép cha mẹ cưới nhau.
Tuy nhiên, cha mẹ nàng Cu Pên giàu có, khinh thường chàng trai nghèo nên nhất quyết không gả con. Cu Pên tuyệt vọng, ra gốc dừa than khóc và nhờ lá dừa che thân trước khi trút hơi thở cuối cùng. Biết tin nàng mất, Đào Lu cũng tìm đến gốc dừa, khóc và nguyện chết theo nàng. Linh hồn chàng bay đi khắp các làng mây tìm nàng, nhưng bị chặn lại vì chưa làm lễ gội đầu để được vào cửa trời.
Từ làng trời, nàng Cu Pên vọng xuống dặn chàng về bảo cha mẹ làm lễ gội đầu để được lên trời đoàn tụ. Cha mẹ Đào Lu nghèo không có trâu, chiêng, chỉ đan được một cái gùi thật đẹp.
May thay, lệ trời không quá nghiêm khắc như lệ trần, chiếc gùi ấy đủ để làm lễ. Nhờ đó, hồn chàng Đào Lu được lên trời sống trọn kiếp bên người yêu. Câu chuyện khép lại bằng sự đoàn viên mãn nguyện trong cõi vĩnh hằng, ca ngợi tình yêu thủy chung, dũng cảm vượt qua mọi rào cản và đau thương.
Câu chuyện Nàng cu Pên không chỉ là biểu tượng cho tình yêu chân thành mà còn thể hiện tinh thần vượt khó, dũng cảm. Qua đó, truyện cổ tích này góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn học dân gian Việt Nam, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.
Xem bài viết liên quan:
Bình Luận