Truyện cổ tích Việt Nam - Từ Đạo Hạnh kể về cuộc đời và hành trình tu hành kỳ diệu của một vị thiền sư nổi tiếng thời Lý. Với tài năng phép thuật, lòng từ bi và đức độ hiếm có, Từ Đạo Hạnh trở thành biểu tượng của đạo hạnh, nhân nghĩa và trí tuệ trong dân gian Việt Nam.
Từ Lộ, hiệu là Từ Đạo Hạnh, là một vị sư nổi tiếng ở chùa Thiên Phúc trên núi Phật Tích (Sài Sơn, Sơn Tây). Cha ông là Từ Vinh, một vị quan triều Lý. Từ nhỏ, Lộ thích ngao du, chơi bời khiến cha mẹ lo lắng, nhưng thực chất ông rất chăm học vào ban đêm.
Khi trưởng thành, ông đỗ kỳ thi tăng đồ khoa Bạch Liên. Sau đó, cha ông bị một pháp sư tà đạo tên Đại Diệu, do Duyên Thanh Hầu thuê, dùng phép giết chết, xác bị ném xuống sông Tô Lịch. Lộ quyết tâm báo thù, từng định sang Thiên Trúc học phép nhưng bị cản trở, đành quay về ẩn tu ở núi Phật Tích.
Nhờ chuyên tâm tụng kinh, tu luyện, Lộ đạt được phép thuật cao cường. Khi thử ném gậy xuống dòng sông nơi cha trôi, thấy nước rẽ ra, ông tin phép mình đã thành. Sau đó, ông tìm đến đánh Đại Diệu khiến y phát bệnh mà chết.
Trả thù xong, Lộ tiếp tục tu hành và học thêm nhiều phép thuật. Ông có thể đốt tay làm đèn, phun nước chữa bệnh, thu phục mãnh thú. Đúng lúc đó, vua Lý Nhân Tông không có con nối dõi. Một đứa trẻ kỳ lạ tên Giác Hoàng ở Thanh Hóa tự xưng là con vua, được đưa về kinh và sắp được lập làm Thái Tử.
Từ Lộ nhận ra Giác Hoàng chính là Đại Diệu chuyển kiếp, nên lập đàn ếm bùa, khiến đứa trẻ không thể thác sinh. Giác Hoàng phát bệnh và tự nói bị lưới sắt bao vây. Vua tra ra, biết là Từ Lộ làm phép, nên định xử tử.
May nhờ Sùng Hiền Hầu – một người không có con – bênh vực và xin vua tha tội, hứa để Từ Lộ thác sinh làm con mình. Từ Lộ đồng ý và căn dặn khi phu nhân của Hầu lâm bồn thì báo tin. Đến lúc sinh nở khó khăn, Từ Lộ tắm rửa sạch sẽ, vào hang núi Phật Tích thoát xác mà chết, đúng lúc ấy Hầu phu nhân sinh con trai tên Dương Hoán.
Dương Hoán được vua Nhân Tông nhận làm con nuôi, sau lên ngôi vua lấy hiệu là Lý Thần Tông, chính là hậu thân của Từ Đạo Hạnh.
Nơi Từ Lộ thoát xác, nhân dân lập đền thờ để tưởng nhớ ông, nay là di tích nổi tiếng chùa Thầy (Thiên Phúc Tự).
Truyện Từ Đạo Hạnh không chỉ ca ngợi một bậc chân tu tài năng và đức độ mà còn khơi dậy bài học quý giá về lòng nhân hậu, sự giác ngộ và tinh thần vượt qua nghịch cảnh. Đây là một trong những truyện cổ tích Việt Nam mang đậm chất thiền và tính nhân văn sâu sắc.
Tìm hiểu thêm:
Tóm tắt truyện Con voi với người quản tượng già đầy cảm động
Bình Luận