Tóm tắt Truyện dân gian - Tạ người cho hoa trà là hành trình cảm động về lòng biết ơn và sự hiếu nghĩa. Câu chuyện không chỉ gắn liền với loài hoa thanh cao mà còn phản ánh vẻ đẹp tâm hồn con người xưa, mang đậm chất nhân văn và tinh thần trọng đạo lý.
Năm 1905, Tuần phủ Hưng Yên Lê Hoan tổ chức cuộc thi vịnh Truyện Kiều tại Tao Đàn Hưng Yên, và mời cụ Nguyễn Khuyến làm giám khảo. Rất nhiều bài dự thi được gửi về, trong đó Chu Mạnh Trinh – một cây bút nổi tiếng – gửi đến hai chục bài và đoạt giải nhất.
Nguyễn Khuyến chấm bài của Chu Mạnh Trinh, khen là hay. Tuy nhiên, khi đọc đến hai câu trong bài vịnh nhân vật Sở Khanh:
Làng nho người cũng coi ra vẻ,
Bợm xỏ ai ngờ mắc phải tay!
… thì cụ Nguyễn không vừa ý, cho rằng “nho” đối “xỏ” là khiên cưỡng, thiếu trang nhã, nên phê thẳng:
Rằng hay thì thực là hay,
Đem “nho” đối “xỏ” lão này không ưa.
Chuyện nhanh chóng lọt ra ngoài, lan truyền khắp giới nho sĩ, khiến nhiều người giễu cợt Chu Mạnh Trinh. Từ đó, Chu Mạnh Trinh mang lòng giận Nguyễn Khuyến.
Sau đó, khi làm Án sát Hưng Yên, Chu nhân dịp Tết bèn cho người mang tặng cụ Nguyễn một chậu hoa trà. Nhưng lúc ấy Nguyễn Khuyến đã mù, mà hoa trà thì chỉ có sắc mà không có hương, nên món quà ngụ ý mỉa mai, “tặng cái không ngửi được”.
Nguyễn Khuyến hiểu ngay thâm ý xỏ xiên, bèn làm một bài thơ mỉa, gửi lại Chu Mạnh Trinh. Trong đó có hai câu mỉa mai đậm chất châm biếm:
Da mồi tóc bạc, ta già nhỉ,
Áo tía đai vàng, bác đó a?
và đặc biệt câu kết cực kỳ chua cay:
Lâu nay ta chỉ xem bằng mũi,
Đếch thấy hơi thơm, một tiếng khà!
Bài thơ khiến Chu Mạnh Trinh vừa thẹn vừa ân hận, đến mức sau này người đời chế giễu rằng vì bài thơ ấy mà ông bỏ quan. Dù thực chất không phải nguyên nhân chính, nhưng giai thoại này trở thành một câu chuyện văn chương thú vị về mối hiềm khích kín đáo giữa hai danh sĩ nổi tiếng trong lịch sử văn học Việt Nam.
Qua Tóm tắt Truyện dân gian - Tạ người cho hoa trà, người đọc thấm thía được giá trị của lòng biết ơn, sự tử tế và nhân nghĩa. Truyện để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng mỗi người, như một lời nhắn gửi nhẹ nhàng về đạo làm người và nghĩa tình giữa cuộc sống.
Tham khảo ngay:
Bình Luận