Tóm tắt Truyện dân gian - Quận He là hành trình khám phá trí tuệ và sự chính trực của một vị quan nổi tiếng trong lịch sử dân gian Việt Nam. Câu chuyện không chỉ phản ánh công lý mà còn là bài học sâu sắc về đạo làm quan và lòng yêu nước.
Nguyễn Hữu Cầu sinh ra trong một gia đình nghèo ở làng Đồng Lùi vào thời nhà Lê. Thuở nhỏ mồ côi cha, mẹ phải cho đi ở nhưng vẫn cố gắng cho con đi học. Cầu học giỏi nhưng ngỗ nghịch, thường ganh đua với bạn học là Phạm Đình Trọng. Trong một lần đối đáp, thầy chê Cầu có khẩu khí làm giặc.
Sau chuyển qua học võ, Cầu trở nên cường tráng, có sức khỏe phi thường và giỏi cả thủy chiến lẫn bộ chiến. Khi dân chúng nổi dậy vì áp bức của chúa Trịnh, Cầu tham gia và dần trở thành thủ lĩnh, được Nguyễn Cừ – một lãnh tụ nghĩa quân – gả con gái và phong làm quận công. Người dân gọi Cầu là “Quận He” vì một con cá he xuất hiện ngày chàng khởi nghĩa.
Cầu nổi tiếng với tài dùng mưu đánh giặc, từng dụ quân triều vào bẫy và tiêu diệt cả mười đạo quân, khiến triều đình khiếp sợ. Có lần bị bắt, Cầu giả đò xin cúng Phật trước khi bị chém rồi lặn trốn thành công trên sông, làm cho quan quân không tài nào bắt được.
Về sau, Phạm Đình Trọng – xưa là bạn học, nay là đại tướng của triều đình – tình nguyện đi đánh Cầu. Hai người gửi câu đối đầy ý nghĩa đối nghịch nhau: Trọng khuyên đầu hàng, Cầu đáp lại khẳng định chí lớn làm vua chúa, quyết không quy thuận.
Sau nhiều trận giao chiến quyết liệt, Trọng lập mưu vờ mở đường cho Cầu rút, rồi phục binh đánh úp khiến nghĩa quân tan tác. Cầu chạy về Nghệ An, không may bị bão đánh chìm thuyền, phải lên bộ rồi bị bắt ở vùng Hoàng Mai.
Trước khi bị xử tử, Cầu than trời, còn người vợ Nguyễn Thị Quỳnh trung nghĩa quyết tử theo chồng. Con ngựa của Cầu cũng bỏ ăn rồi biến mất.
Người dân Đồ Sơn tôn thờ Nguyễn Hữu Cầu như một anh hùng, lập miếu thờ, tổ chức lễ hội chọi trâu để tưởng nhớ sức mạnh phi thường và tinh thần bất khuất của ông. Từ đó, thành ngữ "gan Quận He" trở thành biểu tượng của sự dũng cảm, kiên cường.
Qua Tóm tắt Truyện dân gian - Quận He, người đọc không chỉ cảm phục tài trí và đức độ của Quận He mà còn thấu hiểu hơn về tinh thần vì dân, vì nước của những người làm quan liêm chính trong lịch sử dân gian Việt Nam.
Khám phá thêm:
Bình Luận