Trong kho tàng truyện cổ tích Việt Nam, “Làm ơn hóa hại” là một câu chuyện giàu tính nhân văn nhưng cũng đầy cảnh tỉnh. Truyện kể về người tốt bụng giúp kẻ xấu mà không phân biệt đúng sai, để rồi chính lòng tốt ấy lại mang đến tai họa cho bản thân mình.
Trần Công là một người hiền lành, tốt bụng, hay giúp đỡ người khác mà không quản ngại vất vả. Một hôm, ông đến vùng Hạ-hòa, nơi đang gặp hạn hán trầm trọng, đến mức nước uống cũng trở nên khan hiếm. Được người dân chia cho một ít nước, Trần Công cảm kích và quyết tâm lên thiên giới tìm thần Mưa để cầu mưa cho dân làng.
Trên đường đi, ông giúp một con vượn già bị mắc bẫy, được vượn tặng cho một cây gậy thần có phép rút đất, giúp ông nhanh chóng đến được xứ sở của thần Mưa.
Tại đây, ông gặp thần Mưa – một bà lão hom hem đang bệnh nặng. Bà than rằng không thể làm mưa vì ốm và chưa có con gái trở về giúp việc. Biết Trần Công có lòng tốt, bà nhờ ông giúp làm mưa thay, chỉ dẫn kỹ cách dùng bầu nước và nhành lá để vẩy mưa nhẹ từ lưng sư tử bay qua các vùng.
Trần Công đồng ý, cẩn thận làm đúng theo lời dặn, vẩy mưa đều khắp nơi. Nhưng khi bay đến Hạ-hòa, nhớ lại cảnh dân làng khổ sở, ông thương cảm, muốn cho nhiều nước hơn nên dốc ngược cả bầu nước đổ xuống.
Sư tử hốt hoảng, vội đưa ông quay về. Bà thần Mưa nghe xong liền chép miệng than: “Ông đã làm hại người ta rồi. Nơi ấy chắc chẳng còn gì sống sót.”
Không tin lời, hôm sau Trần Công về trần gian, ghé lại Hạ-hòa, thì hỡi ôi – cảnh vật tan hoang, không còn người, nhà cửa hay cây cối, tất cả bị nước lũ cuốn trôi sạch. Chỉ còn lại hòn đá to – nơi ông từng nghỉ chân, là dấu tích duy nhất.
Trần Công bàng hoàng, hối hận, thở dài than rằng:
“Thật có ai ngờ, làm ơn lại hóa hại.”
“Làm ơn hóa hại” không chỉ là một truyện cổ tích mang tính giải trí mà còn gửi gắm bài học sâu sắc: làm việc tốt phải sáng suốt và đúng người. Qua đó, ông cha ta khuyên răn con cháu nên tỉnh táo khi giúp người, tránh biến thiện ý thành hậu quả nghiêm trọng.
Xem các gợi ý khác:
Bình Luận