Câu chuyện “Cái kiến mày kiện củ khoai” là một trong những truyện cổ tích dân gian Việt Nam mang màu sắc hài hước, châm biếm sâu cay. Qua một vụ kiện tưởng chừng vô lý giữa cái kiến và củ khoai, truyện gửi gắm bài học thâm thúy về công lý và sự sáng suốt trong xử lý tranh chấp.
Ngày xưa, có một anh chàng con nhà giàu, đem lòng yêu một cô gái xinh đẹp, nết na nhưng nghèo khó. Nhờ mụ mối lái, hai người quen nhau, thề hẹn, cô gái hiến thân với tất cả chân thành. Nhưng mụ mối vì tham tiền, lại muốn tác thành cho một cô gái nhà giàu đang ế chồng, nên gièm pha người tình cũ, khiến anh chàng nghe lời, sinh nghi và cuối cùng ruồng bỏ cô gái nghèo.
Anh ta cưới cô gái nhà giàu, còn cô gái nghèo uất ức, nhảy sông tự tử. Mụ mối, kẻ phản trắc và anh chàng phụ bạc, sau khi chết, xuống âm phủ, bị Diêm Vương luận tội, bắt đầu thai lại để trả nợ trần gian.
Trong kiếp mới, cô Cái Kiến là con gái của phú ông, đem lòng yêu chàng học trò nghèo. Cả hai thề non hẹn biển, nhưng biết cha khó tính, cô lén lấy vàng đúc thành củ khoai, hẹn chàng giả làm người ăn xin tới lấy để làm sính lễ.
Chàng học trò làm đúng như lời, cô trao củ khoai bọc vàng thật. Nhưng đến ngày dạm hỏi, khi họ nhà trai mang lễ đến, mở ra chỉ thấy củ khoai luộc, vàng đã biến mất. Mọi người cười ồ, phú ông nổi giận, còn cô Cái Kiến uất ức tưởng bị lừa, sinh bệnh mà chết.
Khi xuống âm phủ, Cái Kiến kiện Diêm Vương về chuyện củ khoai vàng, nhưng Diêm Vương cho biết mọi sự đều do nhân quả: chính cô kiếp trước là mụ mối, gieo nghiệp lừa lọc, chia rẽ người khác, nên kiếp này bị trừng phạt bằng đúng một trò cay nghiệt do oan hồn người xưa bày ra.
Truyện “Cái kiến mày kiện củ khoai” không chỉ khiến người đọc bật cười bởi tính chất phi lý mà còn khiến ta suy ngẫm về cách hành xử công tâm, công bằng. Với giọng kể dân gian dí dỏm, câu chuyện đã góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn học truyền miệng Việt Nam.
Cùng đọc tiếp bài khác nè:
Bình Luận