“Sự tích Hồ Ba Bể” là một trong những truyện cổ tích dân gian nổi tiếng của Việt Nam, kể về sự hình thành hồ nước lớn giữa núi rừng Bắc Kạn. Câu chuyện không chỉ mang yếu tố kỳ ảo hấp dẫn mà còn truyền tải thông điệp sâu sắc về lòng tốt, sự nhân hậu và quy luật nhân quả.
Ngày xưa, ở vùng Bắc Kạn, mỗi năm làng Năm Mẫu lại tổ chức một lễ hội lớn mang tên lễ Vô Giá để cúng Phật. Dân chúng từ khắp các miền mạn ngược đổ về dự lễ rất đông. Vào một năm nọ, giữa dòng người nô nức đến dự, xuất hiện một bà lão bị bệnh cùi, quần áo rách nát, mùi hôi hám khó chịu. Ai gặp cũng lánh xa, không ai cho ăn vì sợ lây bệnh. Bà lão gõ cửa từng nhà xin ăn nhưng đều bị xua đuổi, mắng nhiếc tàn nhẫn.
Chỉ có một người đàn bà góa nghèo cùng con trai tỏ lòng nhân từ. Bà không ngại ngần, mời bà lão vào nhà, cho ăn uống no nê và để bà ngủ nhờ trong vựa thóc nhỏ bên góc lều. Nửa đêm hôm đó, hai mẹ con chợt tỉnh giấc vì nghe tiếng động lạ từ vựa lúa. Khi mở cửa ra xem, họ thấy một con rắn khổng lồ uốn mình phát ra tiếng ầm ầm như sấm. Kinh hoàng và lo sợ, hai mẹ con thức trắng cả đêm. Đến sáng, bà lão bước ra từ vựa lúa, không còn là người ăn mày đáng thương nữa, mà hiện ra như một vị thần.
Bà lão tiết lộ rằng mình không phải người trần, mà chỉ giả dạng ăn mày để thử lòng từ bi của dân chúng đến dự lễ. Thật đáng buồn khi tất cả đều phô trương là đi lễ Phật nhưng tâm địa lại ác độc, chỉ biết khẩu Phật tâm xà. Chỉ duy nhất hai mẹ con này có lòng tốt thực sự, vì thế bà mới hiện thân để cảnh báo: trong nay mai, sẽ có một đại nạn giáng xuống nơi đây. Khi thấy nước đổ về từ thượng nguồn, hãy lập tức chạy lên đỉnh núi để tránh nạn.
Quả đúng như lời, hôm sau khi lễ đang diễn ra, trời quang mây tạnh thì bỗng nước từ đâu đổ về như thác lũ, tràn ngập khắp thung lũng. Dân làng hoảng loạn trèo lên mái nhà, trèo cây để thoát thân nhưng đều không thoát nổi. Nước cứ dâng lên mãi cho đến khi nhấn chìm cả nhà cửa, cây cối, người và vật. Chỉ có hai mẹ con nhà goá kịp thời chạy lên núi theo lời dặn nên sống sót.
Sau đó, hai mẹ con ở lại trên núi, dựng nhà sinh sống, lập nên một ngôi làng đông đúc, về sau vẫn được gọi là làng Năm Mẫu. Còn vùng đất dưới chân núi bị nước ngập vĩnh viễn, hóa thành ba cái hồ lớn rộng mênh mông, nước trong xanh thăm thẳm. Ba hồ ấy tuy nối thông với nhau, nhưng thuyền bè không thể qua lại do bị ngăn cách bởi các dãy đá lớn. Vì hồ rộng mênh mông như biển, lại gồm ba phần, người đời sau gọi đó là Hồ Ba Bể – một danh thắng tuyệt đẹp của miền rừng núi Bắc Việt.
Truyện “Sự tích Hồ Ba Bể” không chỉ lý giải nguồn gốc địa danh mà còn giáo dục con người phải sống lương thiện, biết giúp đỡ kẻ yếu. Lòng nhân ái sẽ luôn được đền đáp, còn sự tham lam, ích kỷ sẽ nhận lấy hậu quả xứng đáng theo lẽ công bằng của trời đất.
Đọc thêm tại đây:
Bình Luận