Sự tích Chàng Na Á là một trong những truyện cổ tích đặc sắc của dân tộc Thái, chứa đựng nhiều bài học quý báu về tình cảm gia đình, lòng hiếu thảo và sự hy sinh. Truyện không chỉ phản ánh đời sống văn hóa mà còn tôn vinh phẩm chất cao đẹp của con người Việt Nam xưa.
Na Á là một chàng trai mồ côi cha từ nhỏ, sống cùng mẹ già trong cảnh nghèo khổ. Hàng ngày, anh làm nghề đánh cá để nuôi thân và phụng dưỡng mẹ. Tính tình anh thẳng thắn, thật thà, không sợ trời đất, cũng không kiêng nể ai. Vì sự lương thiện, chăm chỉ và tốt bụng, Na Á được mọi người trong vùng yêu mến, đặc biệt là được Táo Quân – thần cai quản bếp núc – hóa thân làm ông già kết bạn.
Một lần, Táo Quân gợi ý chuyện cưới vợ, Na Á nói mình nghèo chẳng ai lấy. Táo Quân bảo cứ để lão lo liệu. Quả thật sau đó, một cô gái xinh đẹp, tốt nết đã trở thành vợ anh. Hai vợ chồng sống với nhau hạnh phúc, cần cù làm ăn, dần có của ăn của để. Khi có người khen số tốt, Na Á chỉ cười bảo: “Âu cũng là nhờ hai bàn tay.”
Lời ấy đến tai Ngọc Hoàng. Vốn sẵn ác cảm vì cho rằng Na Á bất kính trời phật, nay nghe anh dám coi thường số mệnh, Ngọc Hoàng nổi giận, sai Thiên Lôi xuống đánh chết anh. Táo Quân biết trước, liền báo tin. Na Á nghĩ kế đối phó: anh lợp mái nhà bằng lá chuối, phết hồ từ rau đay, rau mồng tơi khiến mái nhà trơn nhẫy. Khi Thiên Lôi từ trời giáng xuống, vừa chạm mái thì trượt chân ngã lăn, rơi cả vũ khí. Na Á liền dùng đòn ống đánh cho một trận tơi tả, Thiên Lôi bỏ chạy về trời.
Ngọc Hoàng tưởng Thiên Lôi đã hoàn thành nhiệm vụ, không ngờ thấy Thiên Lôi trở về mình mẩy bầm dập. Tức giận và sợ hãi, Ngọc Hoàng sai Diêm Vương trừ khử Na Á. Diêm Vương cử các tướng độc như Rết, Rắn, Cú lên giết Na Á, nhưng lần lượt đều thất bại vì Na Á được Táo Quân cảnh báo trước và luôn nghĩ ra những cách đối phó thông minh.
Cú là con vật cuối cùng thực hiện được mưu độc: khi Táo Quân và Na Á vắng nhà, nó bay đến kêu ba tiếng khiến vợ Na Á lăn ra chết. Na Á đau khổ, quyết báo thù. Anh chế ra chiếc lồng sơn đẹp, nhờ Táo Quân đem đến rừng dụ Cú chui vào. Khi đã nhốt được, Táo Quân tra hỏi và biết được bí mật: Cú có hai lưỡi – lưỡi đen kêu người chết, lưỡi đỏ kêu người sống lại. Táo Quân liền cắt lưỡi đen, đem Cú về cho Na Á. Anh ép Cú kêu ba tiếng, vợ anh sống lại như cũ.
Tức giận vì vẫn không trị được Na Á, Ngọc Hoàng sai Long Vương cho nước lũ dâng cao để dìm chết anh. Táo Quân báo trước, Na Á lại nghĩ ra kế mới: bảo dân làng cùng nhau đóng bè, chuẩn bị lương khô, cắm bông lau lên bè làm cờ, khi nước dâng thì vừa đánh trống, vừa reo hò thật lớn.
Quả nhiên, nước lũ tràn về. Nhưng cả làng đều bình tĩnh, Na Á còn hô lớn: “Nước lên nữa đi! Mau đưa ta đến cổng trời để phá Thiên đình!” Mưa càng to, nước càng dâng, Ngọc Hoàng càng hoảng sợ. Tưởng Na Á kéo quân phá trời thật, Ngọc Hoàng lập tức ra lệnh rút nước và triệu thần tiên về trời, từ đó không dám đụng đến Na Á nữa.
Từ đó về sau, hễ khi bông lau trổ thì trời không còn sấm sét, mực nước các sông cũng rút thấp. Người già bảo rằng đó là vì Ngọc Hoàng, Thiên Lôi và Long Vương đều sợ Na Á sẽ lại kéo quân lên trời.
Câu chuyện về Chàng Na Á để lại nhiều ấn tượng sâu sắc bởi lòng yêu thương, hy sinh vì người thân và lý tưởng sống cao đẹp. Qua đó, truyện gửi gắm thông điệp nhân văn sâu sắc, giáo dục các thế hệ biết quý trọng gia đình, giữ gìn truyền thống tốt đẹp dân tộc.
Đọc thêm:
Bình Luận