Sau đó, công chúa Quỳnh Nga bị chim Đại Bàng bắt đi, Thạch Sanh bắn bị thương con chim và lần theo vết máu đến tận hang ổ. Vua sai Lý Thông đi tìm công chúa, nếu thành công sẽ cho cưới công chúa và nối ngôi. Lý Thông lại lợi dụng Thạch Sanh dẫn đường đến hang Đại Bàng. Thạch Sanh xuống hang cứu công chúa, hai người hẹn ước nên duyên. Khi nàng được đưa lên, Lý Thông phản bội, lấp hang vùi chôn Thạch Sanh rồi về triều nhận công và đòi cưới công chúa.
Công chúa vì thương Thạch Sanh nên trở nên câm lặng, không hé lời, việc cưới xin bị đình lại. Trong hang, Thạch Sanh giết Đại Bàng, cứu Thái tử con vua Thủy Tề, được mời xuống thủy cung. Tại đây, chàng bắt được Hồ Tinh gian ác và được vua Thủy Tề ban tặng đàn thần, đưa chàng trở lại trần gian.
Hồn quái vật tìm cách hại Thạch Sanh bằng cách lấy trộm vàng bạc giấu dưới gốc đa, khiến Thạch Sanh bị bắt giam oan và bị kết án tử hình. Trong ngục, Thạch Sanh gảy đàn thần, bản nhạc kể rõ sự thật và nỗi oan khuất. Công chúa nghe đàn thì hồi tỉnh và kể lại tất cả, vua hạ lệnh ân xá cho Thạch Sanh, đồng thời tống giam Lý Thông.
Nhà vua gả công chúa cho Thạch Sanh và truyền ngôi cho chàng. Dù được quyền xử tội, nhưng Thạch Sanh vẫn tha tội cho mẹ con Lý Thông, cho về quê. Nhưng trên đường về, trời nổi sấm sét đánh chết cả hai, Lý Thông hóa thành con bọ hung, suốt đời chui rúc nơi bẩn thỉu.
Về sau, khi biết Thạch Sanh lấy công chúa và làm vua, mười tám nước chư hầu từng cầu hôn công chúa không được, gây chiến vì ghen tức. Thạch Sanh đãi cơm bằng niêu cơm thần, mời các vua ăn uống tử tế và dùng đàn thần giải thích lẽ phải, khiến các vua cảm phục, rút binh.
Từ đó, Thạch Sanh và công chúa sống hạnh phúc, nhân dân ấm no, đất nước thanh bình.
Truyện Thạch Sanh không chỉ là một áng văn dân gian đặc sắc mà còn là tấm gương sáng về lòng nhân hậu, sự quả cảm và chính nghĩa. Qua bao đời, câu chuyện vẫn sống mãi trong tâm thức người Việt như một biểu tượng của người anh hùng dân tộc.
Cùng đọc tiếp bài khác nè:
Tóm tắt truyện cổ tích Việt Nam - Sự tích cây ngô
Tóm tắt truyện Sự tích chim năm trâu sáu cột chi tiết
Bình Luận