Truyện cổ tích Việt Nam không chỉ hấp dẫn bởi yếu tố thần kỳ mà còn gửi gắm những bài học đạo đức sâu sắc. “Sự tích con ve sầu” là một trong những câu chuyện cảm động về tình mẫu tử và sự hy sinh, để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc mọi thế hệ.
Ngày xưa, trong một làng quê nghèo có hai anh em mồ côi cha mẹ từ nhỏ. Người anh lớn lên trong gian khổ, hết lòng chăm sóc, nuôi dưỡng em thơ. Dù đời sống cơ cực, bữa no bữa đói, anh luôn nhường phần ngon cho em, sẵn sàng gánh vác mọi việc nặng nhọc.
Khi đánh được cá, người anh luôn chia phần ngon – khúc giữa – cho em, còn mình chỉ ăn đầu và đuôi. Tuy nhiên, vì còn nhỏ và suy nghĩ chưa chín, người em lại hiểu lầm. Cậu cho rằng anh chỉ để phần thừa lại cho mình, chưa từng biết vị của đầu cá ra sao, dần dần sinh nghi và nảy lòng ganh tị.
Một ngày, hai anh em vào rừng đào củ mài. Trong lúc đào, người anh không may ngã cắm đầu xuống hố sâu, không thể tự thoát ra. Anh cố gắng kêu cứu em mình. Nhưng người em lại nhân cơ hội để “trả thù”, buông lời cay nghiệt:
“Đầu cá quất giúp anh, đầu cá mo giúp anh” – ý nói hãy để những đầu cá mà anh thường ăn giúp anh thoát thân.
Dù vậy, người anh vẫn kiên nhẫn giải thích:
“Đầu cá quất còn trên gác bếp, đầu cá mo còn ở trong trạn.”
Người em nghe thế, nghĩ đến món ngon, liền bỏ mặc anh, chạy một mạch về nhà ăn thử. Nhưng đến nơi, cậu chỉ thấy hai đầu cá khô, toàn xương, không thể ăn nổi. Cậu bàng hoàng nhận ra: bao lâu nay, người anh luôn nhường mình phần ngon, còn bản thân chỉ biết nhận mà không hiểu tình thương đó.
Hối hận, người em vội vã quay lại rừng. Nhưng mọi thứ đã muộn – người anh đã chết ngạt trong hố sâu. Người em đau đớn gào khóc bên thi thể anh, nhịn ăn nhịn uống suốt tháng trời, thân hình khô héo, đôi mắt lồi ra vì khóc quá nhiều, rồi cũng qua đời.
Sau khi chết, người anh hóa thành một cây cổ thụ lớn. Còn người em hóa thành con ve sầu – suốt ngày bám vào thân cây, nhớ về tình thương của anh mình năm xưa. Mỗi khi mùa giáp hạt đến, ve sầu lại kêu râm ran “Anh… anh… anh…”, tiếng kêu day dứt như nỗi ân hận muôn đời không thể xóa nhòa.
Ý nghĩa truyện:
“Sự tích con ve sầu” là một câu chuyện sâu sắc về tình anh em, lòng vị tha và bài học muộn màng về sự biết ơn. Người anh chính là hình tượng của tình thương vô điều kiện, trong khi người em đại diện cho sự ích kỷ, hối lỗi nhưng quá muộn. Truyện nhắc nhở chúng ta phải trân trọng những người yêu thương mình khi còn có thể, bởi có những sai lầm sẽ không bao giờ sửa được.
Sự tích con ve sầu là minh chứng cho sức mạnh của tình thân và lòng hiếu thảo trong văn hóa dân gian Việt Nam. Câu chuyện không chỉ nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ mà còn nhắc nhở mỗi người về sự trân trọng, biết ơn với những người thân yêu nhất của mình.
Đọc bài khác:
Bình Luận