Trong kho tàng truyện cổ tích Việt Nam, “Sự tích chim Quốc” là một câu chuyện dân gian mang đậm giá trị nhân văn. Qua hình ảnh loài chim kêu thảm thiết giữa đêm khuya, truyện kể về tình yêu, nỗi đau và sự hóa thân đầy ám ảnh của con người trong bi kịch gia đình.
Ngày xưa có hai người bạn thân thiết tên là Quắc và Nhân. Cả hai đều là trẻ mồ côi, nghèo khổ nhưng sống có nghĩa, có tình. Trong khi Quắc được học hành đàng hoàng, làm thầy đồ dạy trẻ thì Nhân phải lang bạt khắp nơi làm thuê kiếm sống. Dù cuộc sống khó khăn, Quắc luôn giúp đỡ bạn, có gì cũng chia sẻ. Đáp lại, khi Quắc ốm nặng, chính Nhân đã chăm sóc tận tình, giúp bạn vượt qua cơn hiểm nghèo.
Một thời gian sau, Nhân may mắn được một phú thương gả con gái và cho của hồi môn, trở nên giàu có. Dù cuộc sống sung túc, Nhân vẫn không quên người bạn thuở hàn vi, bèn lặn lội đi tìm Quắc. Gặp lại bạn cũ trong cảnh nghèo túng, Nhân mời Quắc về nhà ở chung, coi như người ruột thịt, dặn người hầu phải kính trọng Quắc như chính mình.
Tuy nhiên, vợ Nhân là người coi thường người nghèo, sống ích kỷ và chanh chua. Ban đầu, bà ta nín nhịn vì nể chồng, nhưng dần dần bộc lộ thái độ khinh thường, mỉa mai và mắng nhiếc Quắc, coi anh là “ăn bám, vô dụng”. Nhân nhiều lần can ngăn vợ và cố gắng bù đắp cho bạn, nhưng Quắc cảm thấy tủi nhục, quyết định ra đi trong âm thầm.
Quắc để lại khăn áo trên cành cây trong rừng để bạn khỏi tìm kiếm, rồi lặng lẽ rời đi, tiếp tục sống cuộc đời dạy học nơi xứ lạ.
Khi biết bạn mất tích, Nhân đau đớn đi tìm khắp nơi. Tìm đến khu rừng phía Nam, thấy khăn áo của Quắc, Nhân tưởng bạn đã chết, có thể do cọp dữ hoặc bị lạc. Nhân tiếp tục băng rừng, vượt suối, vừa đi vừa gọi tên bạn “Quắc! Quắc!” khản cả giọng. Cuối cùng, kiệt sức, Nhân ngã xuống rừng và hóa thành một con chim, cứ mãi gọi bạn trong nỗi thương nhớ không nguôi.
Đó chính là chim Quốc (hay chim Đỗ Quyên), tiếng kêu “quắc quắc” là lời gọi bạn vĩnh viễn giữa rừng sâu.
Về phần vợ Nhân, sau khi chồng biệt tích, bà ta dần hiểu ra lỗi lầm của mình, hối hận bỏ nhà đi tìm chồng. Đến khu rừng, nghe tiếng “quắc! quắc!”, bà mừng rỡ gọi “Anh Nhân ơi!”, nhưng chỉ nhận lại tiếng chim vọng về. Bà tiếp tục đi theo tiếng chim trong vô vọng, lạc vào rừng sâu và chết bên gốc cây, mang theo sự ân hận muộn màng suốt đời.
Sự tích chim Quốc không chỉ lý giải nguồn gốc của tiếng chim kêu mỗi đêm mà còn thể hiện sâu sắc nỗi buồn và niềm tiếc nuối của con người trước những mất mát trong cuộc sống. Đây là truyện cổ tích mang giá trị giáo dục và cảm xúc sâu lắng đến với người đọc.
Xem bài viết liên quan:
Bình Luận