Trong kho tàng truyện cổ tích Việt Nam, "Sự tích cây Thì Là" là một câu chuyện cảm động về lòng hiếu thảo và sự chân thành. Qua lời kể mộc mạc, truyện không chỉ giải thích nguồn gốc loài cây dân dã mà còn gửi gắm bài học sâu sắc về tình cảm gia đình.
Ngày xửa ngày xưa, khi cây cỏ chưa có tên, ông Trời quyết định đặt tên cho tất cả các loài cây. Ngài triệu tập muôn loài lên thiên đình để ban phát tên gọi. Ai đến trước sẽ được chọn tên theo ý mình mong muốn.
Các loài cây chen nhau đến thật sớm, mạnh ai nấy giành lấy tên đẹp. Cây có hương thơm dịu dàng thì xin tên là Lan, cây có dáng uyển chuyển thì chọn tên Tóc Tiên, cây cao vút, kiêu hãnh thì được gọi là Thông. Đến lượt các loại rau, ai nấy cũng tranh thủ xin những cái tên mộc mạc mà dễ thương như Tía Tô, Húng, Dấp Cá, Quế...
Tới cuối ngày, ông Trời đã gần cạn sức thì một nhành cây nhỏ bé, dáng mảnh khảnh vội vã chạy đến, thở hổn hển xin được ban cho một cái tên, gì cũng được, miễn là có tên để không bị bỏ quên.
Nhành cây ấy xin lỗi vì đến trễ. Lý do là vì nó bận chăm sóc bà ngoại đang bị bệnh, không thể bỏ đi sớm. Nghe vậy, ông Trời cảm động vô cùng, vì giữa bao loài bon chen giành giật, thì nhành cây này lại thể hiện tấm lòng hiếu thảo và chân thành. Dù vậy, ông Trời đã quá mệt, chưa kịp nghĩ ra tên, chỉ buột miệng nói:
“Tên của con là… thì là… thì là…”
Nhành cây tưởng ông Trời đã chọn tên cho mình, bèn hớn hở reo lên:
“Ôi! Tôi có tên rồi! Tôi là Thì Là!”
Nó vội cảm ơn rồi chạy nhanh về để tiếp tục chăm sóc bà.
Từ đó, mọi người gọi loài cây nhỏ ấy là “Thì Là” (hay “Thìa Là”). Dù tên nghe bình dân, không kiêu sa như Lan, như Quế, nhưng không ai dám chê bai, bởi tấm lòng hiếu thảo của nó đáng quý hơn mọi cái tên mỹ miều trên đời.
Ý nghĩa truyện:
“Sự tích cây Thì Là” là câu chuyện cảm động về lòng hiếu thảo và sự chân thành, ca ngợi phẩm chất đạo đức cao đẹp hơn cả hình thức bên ngoài. Truyện cũng nhẹ nhàng châm biếm thói bon chen, chạy theo danh vọng, qua đó gửi gắm thông điệp rằng:
Tấm lòng đẹp thì dù mang tên gì cũng luôn được tôn trọng và yêu quý.
"Sự tích cây Thì Là" không chỉ làm phong phú thêm văn hóa dân gian Việt Nam mà còn khơi dậy trong lòng người đọc giá trị của tình thân và lòng hiếu thảo. Truyện là minh chứng cho đạo lý uống nước nhớ nguồn được gìn giữ qua bao thế hệ.
Tham khảo thêm:
Bình Luận