Sự tích Bà chúa Ba ở chùa Hương là một truyện cổ tích dân gian đặc sắc của Việt Nam, phản ánh nét đẹp tâm linh và lòng hiếu thảo của người con gái Việt. Truyện không chỉ mang giá trị văn hóa sâu sắc mà còn thể hiện niềm tin của nhân dân vào sự linh thiêng nơi cửa Phật.
Theo truyền thuyết Phật giáo dân gian, vào thời vua Diệu Trang Vương trị vì ở nước Hương Lâm, nhà vua không có con nối dõi nên đã thành tâm đến miếu Tây Nhạc cầu tự. Ngọc Hoàng nghe thấu lời khẩn cầu và quyết định cho ba anh em nhà họ Thị, vốn bị đày vì tội lỗi trần gian, được đầu thai vào hoàng tộc nhưng dưới hình hài nữ giới.
Sau đó, hoàng hậu sinh được ba công chúa là Diệu Thanh, Diệu Âm và Diệu Thiện. Trong đó, công chúa út Diệu Thiện xinh đẹp, đức hạnh và có tâm hướng Phật sâu sắc. Dù nhà vua cố gả chồng để tìm người kế vị, Diệu Thiện vẫn một mực từ chối xuất giá, khẩn cầu được xuất gia tu hành. Vì vậy, nhà vua giam nàng trong vườn rồi đưa đến chùa Bạch Tước bắt làm việc cực nhọc để nàng nản chí. Nhưng Diệu Thiện càng siêng năng, coi đó là quy luật khổ thân để đắc đạo.
Nhà vua nổi giận sai người đốt chùa, giết sư. Diệu Thiện cắt tay cầu cứu trời đất, máu nàng hóa thành mưa dập tắt lửa. Vẫn không nguôi giận, vua cha ra lệnh xử trảm nàng. Ngọc Hoàng liền sai mãnh hổ và thần linh cứu thoát, đưa nàng vào rừng rồi xuống âm phủ thăm 18 tầng địa ngục.
Xót thương tội nhân chịu hình phạt, nàng cầu xin xá tội cho họ. Tấm lòng từ bi của nàng khiến Thượng Đế cảm động, truyền Diêm Vương xá tội rồi cho nàng trở lại trần gian, tiếp tục tu hành tại chùa Giải Oan.
Đức Phật tiếp tục thử thách lòng nàng, cuối cùng cảm phục chân tâm, cho nàng tắm ở suối Giải Oan rồi đưa vào động Hương Tích tu luyện. Sau 9 năm tu hành, nàng đắc đạo, có nhiều phép thuật và được tôn làm Bồ Tát Quán Thế Âm, thường gọi dân gian là Bà Chúa Ba.
Cùng lúc, vua cha lâm trọng bệnh, đất nước rối ren vì hai con rể tham quyền. Biết vậy, Diệu Thiện cải trang trở về cứu cha, thậm chí hy sinh thân thể: chặt tay, móc mắt để làm thuốc chữa bệnh. Sau khi vua khỏi, nàng trở lại động Hương Tích tiếp tục tu hành.
Nhà vua biết chuyện, cảm phục vô cùng, cùng hoàng hậu và hai công chúa đến cảm tạ. Thấy con bị tật nguyền, cả nhà đau lòng nhưng Diệu Thiện cho rằng mình mãn nguyện. Nhận thấy lòng cả gia đình đều hướng thiện, Đức Phật hóa phép cho nàng lành lặn trở lại và sắc phong:
Từ đó, gia đình bà trở thành biểu tượng tâm linh linh thiêng được thờ phụng tại chùa Hương, đặc biệt tại động Tiên Sơn. Hằng năm, vào mùa xuân, lễ hội chùa Hương thu hút hàng vạn Phật tử và du khách thập phương về hành hương, dâng hương, cầu bình an và tưởng niệm tấm lòng từ bi vô lượng của Bà Chúa Ba – vị Phật Mẹ của lòng dân Việt.
Sự tích Bà chúa Ba không chỉ giải thích nguồn gốc của chùa Hương mà còn gửi gắm bài học về lòng hiếu nghĩa, đức hạnh và niềm tin vào nhân quả. Đây là một truyện cổ tích tiêu biểu giúp thế hệ trẻ thêm yêu quý di sản văn hóa dân tộc.
Đọc thêm tại đây:
Bình Luận