Trong kho tàng truyện cổ tích Việt Nam, “Mưu ông cụ Si Ruộc” là một câu chuyện dân gian tiêu biểu, thể hiện trí thông minh và sự nhanh trí của người nông dân. Qua những tình huống hài hước nhưng đầy ẩn ý, truyện gửi gắm bài học sâu sắc về lòng nhân hậu và sự khôn ngoan.
Ngày xưa, ở một vùng núi cao, có ông cụ Si Ruộc sống cùng cháu nội, sinh sống bằng nghề đơm cá ở một khe suối đầu thác. Dạo ấy, ông liên tục bị mất cá, mỗi sáng phải sửa lại đập chắn nước và đặt lại hom lờ. Quyết tìm ra kẻ trộm, một hôm ông cùng cháu ra rình vào ban đêm.
Khi trời khuya, họ phát hiện một con quái vật khổng lồ tên Chóc Cà Tực, thân vượn đầu người, bốn mắt, đang lấy cá từ lờ. Con vật dọa sẽ ăn luôn cả hai ông cháu. Dù sợ hãi, ông cụ bình tĩnh nghĩ kế đối phó. Ông cố ý gõ đá và trả lời tỉnh bơ rằng mình đang “nêm cán dao”, “đóng cán rựa”.
Khi bị chất vấn, ông tiếp tục bịa ra những thứ kỳ vĩ: rựa to bằng cánh tay hổ, chặt cây gai ba người ôm không xuể để làm dây ná, rồi dùng ná đó để bắn con lợn rừng khổng lồ dài cả ngày đường đi. Luộc thịt lợn, ông bảo, cần chiếc nồi to như khe suối, hai bên thành nồi là nơi có ếch nhái và bụi lau, còn thìa múc canh thì gác tận trên ngọn cây cao.
Chóc Cà Tực càng nghe càng kinh hãi. Thấy khung cảnh trùng khớp với lời ông cụ – ếch nhái kêu, bụi lau lách mọc rậm, bóng mình in dưới nước – nó tưởng mình đang thật sự ngồi trong một cái nồi khổng lồ chuẩn bị bị nấu chín. Quá hoảng sợ, nó vội vã tìm đường thoát thân nhưng trượt chân, đập đầu vào đá và chết.
Ông cụ và cháu mừng rỡ, chạy về báo cho dân bản biết. Từ đó, ông cụ Si Ruộc được tiếng là người thông minh, gan dạ, và câu chuyện về mưu trí của ông được người dân kể lại qua nhiều đời như một bài học về trí tuệ, sự bình tĩnh và sáng suốt trong nghịch cảnh.
“Mưu ông cụ Si Ruộc” không chỉ mang đậm màu sắc dân gian mà còn chứa đựng những giá trị nhân văn sâu sắc. Câu chuyện là minh chứng cho trí tuệ dân tộc Việt, dạy ta cách sống thông minh, linh hoạt và luôn giữ vững lòng nhân ái trong mọi hoàn cảnh.
Tham khảo bài viết liên quan:
Bình Luận