Truyện dân gian Liễu Hạnh công chúa là một trong những truyền thuyết tiêu biểu về Tứ Bất Tử trong kho tàng văn hóa Việt Nam. Qua hình ảnh công chúa Liễu Hạnh, câu chuyện không chỉ phản ánh tín ngưỡng dân gian mà còn thể hiện tinh thần nhân văn sâu sắc của người Việt.
Năm 1557, tại thôn An Thái, làng Vân Cát, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định ngày nay, bà Lê Thái Công, khi mang thai gần sinh, mắc bệnh suy nhược, chỉ thích ăn hoa quả và không thuốc nào chữa được.
Một đạo sĩ đến, dùng thần chú và búa ngọc chữa bệnh. Ông Lê Thái Công bất tỉnh, thấy mình lên Thiên đình, dự tiệc của Ngọc Hoàng, chứng kiến Công Chúa Quỳnh Nương làm rơi chén ngọc, bị đày xuống trần. Khi tỉnh lại, ông hay tin vợ sinh con gái, đặt tên là Giáng Tiên. Lớn lên, Giáng Tiên xinh đẹp, tài hoa, giỏi thơ văn, đàn sáo, sáng tác nhiều bài hát hay.
Năm 18 tuổi, Giáng Tiên kết hôn với Đào Lang, con nuôi một vị quan về hưu ở cùng làng. Ba năm sau, ngày mồng 3 tháng 3, nàng đột ngột qua đời, được cho là tiên trở về trời. Tuy nhiên, Ngọc Hoàng cho rằng nàng chưa hết hạn đày, bắt nàng trở lại trần gian dưới hình dạng một nữ thần, cùng hai ngọc nữ Quế Nương và Thị Nương.
Ba nàng hiện xuống Phố Cát, Thanh Hóa, lập nơi ở giữa cảnh đẹp, hiển linh giúp dân. Dân chúng biết ơn, xây đền thờ cạnh núi, gọi là đền thờ Công Chúa Liễu Hạnh. Triều đình phong nàng làm Thượng Đẳng Phúc Thần vì sự linh thiêng.
Cuối đời Lê, một lão quan 80 tuổi mơ thấy Liễu Hạnh cùng 2000 tiên nữ, mang sắc chỉ của Ngọc Hoàng, rồi lên xe mây về trời, kết thúc thời gian ở trần. Trong thời gian ở Thanh Hóa, Liễu Hạnh ngao du khắp Việt Nam, đặc biệt ở Lạng Sơn và Kinh Đô.
Nàng từng giả làm cô hàng rượu ở Hồ Tây, họa thơ với danh sĩ Phùng Khắc Khoan và hai bạn họ Ngô, Lý. Sau khi về trời, Quế Nương và Thị Nương làm trung gian cho dân cầu xin Liễu Hạnh.
Dân gian lập đền thờ Liễu Hạnh tại Phủ Giầy (Nam Định), nơi nàng đầu thai, Phố Cát và Đền Sòng (Thanh Hóa), nơi nàng giáng trần lần hai, và Đền Sùng Sơn (Hà Nội). Hàng năm, lễ hội kỷ niệm Liễu Hạnh thu hút đông đảo dân chúng.
Tóm tắt truyện Liễu Hạnh công chúa giúp người đọc hiểu rõ hơn về giá trị văn hóa, đạo lý và tín ngưỡng của dân tộc. Đây không chỉ là câu chuyện huyền thoại mà còn là biểu tượng tâm linh thiêng liêng, góp phần làm phong phú thêm nền văn học dân gian Việt Nam.
Tham khảo ngay
Bình Luận