Tóm tắt Truyện cười - Câm điếc đưa người đọc vào một ngôi làng kỳ lạ, nơi tất cả dân làng đều điếc nhưng chẳng ai chịu nhận. Câu chuyện không chỉ khiến người đọc bật cười mà còn phản ánh sâu sắc thói quen ngại thừa nhận khuyết điểm của con người.
Trạng Quỳnh vốn nổi tiếng là người thông minh, hiểu rộng nhưng lại không mặn mà với chuyện thi cử. Nhiều lần triều đình mở khoa thi, dù được khuyên nhủ, chàng vẫn phớt lờ. Mãi đến một lần vì nể thầy học và lời khuyên của bạn bè, Quỳnh mới chịu đi thi.
Năm đó, nhân dịp chúa Trịnh có con trai, các quan ra đề thi nhằm ca ngợi điềm lành, công đức chúa. Quỳnh đoán được dụng ý xu nịnh, liền làm bài văn mang hai tầng nghĩa: bên ngoài ca tụng vua, nhưng bên trong lại đả kích, châm biếm.
Hai câu nổi bật trong bài là:
"Quan tắc cổ, dân tắc cổ, đái hàm quan Nghiêu Thuấn chi dân"
"Thượng ung tai, hạ ung tai, ỷ đầu lai Đường Ngu chi đức"
Nghe qua tưởng như lời ngợi ca, nhưng nếu đọc theo nghĩa nôm thì lại mang ý thô tục, mỉa mai: “Cả quan cả dân đều câm, đều điếc, đái vào miệng kẻ nói dân sống như thời thịnh trị”, và “ỉa vào đầu những kẻ dám bảo thời này là đời thánh nhân Đường, Ngu”.
Quan chủ khảo nhận ra ý tứ sâu xa và tâu lên chúa Trịnh. Khi hiểu ra, chúa giận dữ nhưng cũng phải công nhận tài châm biếm sâu cay của Quỳnh. Kết quả, Quỳnh bị đánh trượt nhưng lại giữ được khí tiết, thẳng thắn đả phá thói nịnh thần nơi quan trường.
Tóm tắt Truyện cười - Câm điếc là một truyện ngắn hài hước nhưng ẩn chứa bài học sâu sắc. Đôi khi trong cuộc sống, vì sĩ diện mà con người ta từ chối sự thật, và chính điều đó đã tạo nên những tình huống “dở khóc dở cười” như ở ngôi làng kỳ lạ này.
Đọc bài khác:
Bình Luận