Truyện cổ tích "Cái chết của bốn ông sư" là một tác phẩm dân gian thấm đẫm tinh thần nhân đạo và lòng hy sinh cao cả. Qua lời kể mộc mạc, câu chuyện đã để lại nhiều xúc động trong lòng người đọc, đồng thời phản ánh giá trị đạo đức sâu sắc của dân tộc Việt Nam.
Tóm tắt câu chuyện "Cái chết của bốn ông sư"
Một người kiếm mật ong, mang gùi và bùi nhùi, vào rừng tìm tổ ong. Một hôm, ông phát hiện tổ ong lớn trên cây, lấy được gùi đầy mật và sáp, nhưng cây khó trèo, ông không xuống được, đành ngồi chờ trên cành chẽ ba. Trưa, thấy anh nài cưỡi voi đi qua, ông nhờ giúp đỡ, hứa chia nửa mật.
Anh nài bảo ông leo ra nhánh, buông chân để anh đỡ từ lưng voi. Nhưng khi anh nài nắm chân ông, voi tưởng giục, đi nhanh, khiến anh nài đu vào chân ông, cả hai treo lơ lửng. Ông kiếm mật kêu buông ra kẻo gãy cành, nhưng anh nài sợ què, bám chặt, cả hai rên rỉ.
May thay, bốn ông sư đi làm đám ngang qua. Nghe lời cầu cứu và hứa dâng sáp cúng Phật, họ trải tấm vải bọc kinh, mỗi người buộc một góc vào cổ, ưỡn ra để hứng. Hai người trên cây nhảy xuống, rơi đúng tấm vải, nhưng quá nặng, bốn ông sư va đầu, chết tại chỗ. Sợ gông cùm, hai người kia trốn ngay.
Gần đó, mụ chủ quán rượu về thấy bốn xác sư, sợ quan bắt tội, kéo xác ra sau quán để chôn. Khi kéo xác thứ tư, lão sãi – khách quen – đến. Mụ nói dối là cháu trai cạo đầu chết vì gió độc, nhờ lão chôn. Lão đồng ý đổi lấy rượu, mang xác thứ nhất chôn trên cồn hoang. Về quán, thấy mụ khóc trước bó chiếu khác, nói cháu "lộn về".
Lão tin, chôn xác thứ hai sâu hơn. Cứ thế, mụ đưa lần lượt bốn xác, lão chôn ba lần vẫn thấy "về". Lần thứ tư, lão đào hố sâu, nện chặt. Trên đường về, thấy chú tiểu trọc đầu ngồi cầu, tưởng "cháu" lộn về, lão đạp chú xuống sông, nói: “Xuống thủy phủ đi!”
Khảo dị tóm tắt:
Dị bản miền Nam (Bốn anh thầy chùa đi làm đám): Bốn thầy chùa và hòa thượng đi làm đám, từ chối ăn cơm để lấy tiền. Đói, họ trộm dừa. Hòa thượng bảo bốn thầy căng chăn hứng dừa, nhưng ông tham, ném cả buồng nặng, khiến bốn thầy va đầu chết. Hòa thượng thuê tên trộm chôn, nói dối là thầy “mắc dịch”, lần lượt đưa bốn xác, lừa tên trộm chôn ba lần. Lần cuối, tên trộm ném xác xuống sông, thấy người hủi trọc đầu, tưởng xác về, đập chết.
Truyện Campuchia: Bốn người hói cưới chung vợ, mệt nhọc, tìm nô lệ. Gặp anh đan rổ treo lơ lửng trên cây, nhờ nài cứu, cả hai lơ lửng. Bốn người hói căng khố cứu, va đầu chết. Bà vợ thuê người thiêu xác, lừa đưa bốn xác, nói chồng “lộn về”. Người thiêu gặp lão đốt than, tưởng xác, đánh chết.
Truyện Thái Lan (Nhà sư già muốn lấy vợ): Nhà sư treo lơ lửng trên cây, bốn người tu hành căng vải cứu, va đầu chết. Người đàn bà thuê sư già thiêu xác, hứa lấy ông. Sư già thiêu bốn lần, lần cuối gặp nhà tu hành bị cướp chém, tưởng xác, ném vào lửa, cả hai chết.
Truyện Lào (Bốn chàng trai đầu hói): Bốn anh hói yêu cô em, bị chị ghen, đầu độc chết. Cô chị thuê phu thiêu, lừa đưa bốn xác. Lần cuối, phu gặp người trọc đầu, tưởng xác, kéo vào lửa, cả hai chết.
Truyện Lào (Bốn nhà sư, phân xử): Người hái xoài và nài treo lơ lửng, thợ săn cứu, không ai chết. Cãi nhau về tiền hứa, vua xử nài trả hai phần ba vì mang ơn cả hai.
Truyện Đức: Bà vợ đẩy ba thầy tu vào thùng nước sôi, chồng thuê học trò quăng xác xuống sông, lừa đưa ba xác. Học trò thấy tu sĩ, tưởng ma, ném xuống sông.
Truyện Pháp (Jăng nghèo và Jăng giàu): Jăng nghèo bị mẹ và em chiếm tài sản. Mẹ chết, Jăng nghèo đào xác, đặt ở nhiều nơi (nhà em, nhà nam tước, nhà tu sĩ, chợ), lừa lấy tiền chôn.
Truyện Ê-cốt-xcơ: Đầy tớ Jăng nghèo đào xác mẹ vợ Jăng giàu, đặt ở nhiều nơi (nhà, chuồng ngựa), lừa Jăng giàu trả tiền chôn, giúp Jăng nghèo giàu lên.
Truyện Xu-áp-bơ: Mục sư cho mẹ vợ vào thùng dò lợn mất, bị ngạt chết. Người giữ đồ thánh đào xác, đặt ở kho lúa, rừng, thùng hàng, lừa mục sư trả tiền chôn.
Truyện Bồ-đào-nha: Anh chiếm tài sản, em ăn trộm bê. Vợ anh nằm thùng nghe, bị đổ nước sôi chết. Em đào xác, đặt ở nhà thờ, nhà khác, lừa lấy trang sức và tài sản.
Ý chính:
Tóm lại, "Cái chết của bốn ông sư" không chỉ là một câu chuyện cổ tích đầy cảm động mà còn là lời nhắc nhở về đức hy sinh và lòng từ bi. Truyện góp phần giữ gìn giá trị tinh thần quý báu trong kho tàng văn hóa dân gian Việt Nam.
Khám phá ngay:
Bình Luận