Giao tiếp không chỉ là lời nói mà còn là nghệ thuật ứng xử tinh tế trong cuộc sống. Từ xa xưa, ông bà ta đã đúc kết nhiều ca dao tục ngữ về giao tiếp nhằm truyền dạy cách nói năng lịch thiệp, ứng xử đúng mực để giữ hòa khí và vun đắp tình cảm giữa người với người.
Lời nói đóng vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống giao tiếp hàng ngày. Chúng ta cần suy nghĩ trước sau, nói ra những lời hay ý đẹp, thể hiện sự tôn trọng với mọi người xung quanh.
Bên cạnh ca dao tục ngữ về tiết kiệm hay ca dao tục ngữ về ăn uống thì chủ đề về lời ăn tiếng nói cũng được nhiều người quan tâm. Dưới đây là những câu ca dao tục ngữ về lời nói hay nhất mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc:
Tục ngữ Việt Nam là những câu nói ngắn gọn nhưng mang ý nghĩa vô cùng sâu sắc. Khám phá ngay những câu tục ngữ về lời nói hay nhất:
Lời nói, gói vàng
Lời chào cao hơn mâm cổ
Ăn ngay nói thật, mọi tật mọi lành.
Một lời nói dối, sám hối bảy ngày.
Ăn có nhai, nói có nghĩ.
Ăn bớt bát, nói bớt lời.
Đa ngôn, đa quá.
Lưỡi sắc hơn gươm.
Lời nói đọi máu.
Lời nói không cánh mà bay.
Ăn đàn sóng, nói đàn gió.
Ăn ngay nói thật, mọi tật mọi lành.
Học ăn học nói học gói học mở.
Nói một đàng làm một nẻo.
Lời nói không đi đôi với việc làm.
Một lời nói dối, sám hối bảy ngày.
Một câu nhịn bằng chín câu lành.
Ca dao về tiếng nói dạy chúng ta những điều hay, lẽ phải trong giao tiếp hàng ngày. Những câu nói không chỉ hay về vần điệu mà còn mang tính giáo dục, răn dạy sâu sắc.
Dưới đây là những câu ca dao hay về tiếng nói được lưu truyền từ đời này sang đời khác và sử dụng trong đời sống hàng ngày của người Việt:
Đất tốt trồng cây rườm rà
Những người thanh lịch nói ra dịu dàng
Người thanh tiếng nói cũng thanh
Chuông kêu chuông đánh bên thành cũng kêu
Chim ngu ăn mận ăn me
Người ngu ăn nói chua lè mắm tôm
Hoa thơm ai chẳng nâng niu
Người khôn ai chẳng kính yêu mọi bề
Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau
Ngày thường chả mất nén hương
Đến khi gặp chuyện ôm lưng thầy chùa
Cười người chớ vội cười lâu
Cười người hôm trước hôm sau người cười
Khôn ngoan, chẳng lọ nói nhiều,
Người khôn, nói một vài điều cũng khôn
Chim khôn, tiếc lông
Người khôn, tiếc lời.
Vàng thời thử lửa, thử than
Chuông kêu thử tiếng, người ngoan thử lời.
Người thanh, tiếng nói cũng thanh
Chuông kêu, khẽ đánh bên thành cũng kêu.
Vàng sa xuống giếng, khôn tìm
Người sa lời nói, như chim sổ lồng
Tu thân rồi mới tề gia
Lòng ngay nói thật, gian tà mặc ai
Chim khôn chưa bắt đã bay
Người khôn ít nói, ít hay trả lời
Những câu ca dao tục ngữ về giao tiếp ứng xử hay, ý nghĩa được tổng hợp:
Khó mà biết lẽ biết lời
Biết ăn biết ở hơn người giàu sang
Lên xe nhường chỗ bạn ngồi
Nhường nơi bạn dựa nhường lời bạn thưa
Kim vàng ai nỡ uốn câu
Người khôn ai nỡ nói nhau nặng lời
Nói lời phải giữ lấy lời
Đừng như con bướm đậu rồi lại bay
Nói chín thì phải làm mười
Nói mười làm chín kẻ cười người chê
Người khôn ăn nói nửa chừng
Để cho người dại nửa mừng nửa lo
Rượu lạt uống lắm cũng say
Người khôn nói lắm dẫu hay cũng nhàm.
Sảy chân, gượng lại còn vừa,
Sảy miệng, biết nói làm sao bây giờ.
Kim vàng ai nỡ uốn câu
Người khôn ai nỡ nói nhau nặng lời
Thổi quyên, phải biết chiều hơi
Khuyên người, phải biết lựa lời khôn ngoan.
Rượu nhạt, uống lắm cũng say
Người khôn nói lắm, dẫu hay cũng nhàm.
Roi song đánh đoạn thời thôi
Một lời xiết cạnh, muôn đời chẳng quên.
Ăn lắm, thì hết miếng ngon
Nói lắm, thì hết lời khôn hóa rồ.
Lời nói không mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau
Một thương tóc bỏ đuôi gà
Hai thương ăn nói mặn mà, có duyên
Khôn khéo thể hiện sự khôn ngoan, khéo léo trong giao tiếp, ứng xử hàng ngày. Người khôn khéo thường được nhiều người yêu quý nhờ cách cư xử tinh tế, biết trên biết dưới, ăn nói dễ nghe.
Dưới đây là thành ngữ nói về sự khôn khéo thường được sử dụng trong đời sống hàng ngày:
Lạt mềm buộc chặt
Đẻ sau khôn trước
Chim khôn kêu tiếng rảnh rang
Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe.
Canh suông khéo nấu thì ngon
Mẹ già khéo nói thì con đắt chồng
Khôn khéo lấy miệng mà sai,
Vụng dại lấy vai mà đỡ..
Giàu tặng của, khôn tặng lời
Người khôn thì lại chóng già
Người dại luẩn quẩn vào ra tối ngày.
Cây khô chết đứng giữa đồng
Nàng dâu khôn khéo mẹ chồng vẫn chê
Khôn khéo vá may, vụng về cày cấy.
Gió đẩy đưa lược thưa uốn éo
Đem em về sửa khéo dạy khôn.
Những câu thành ngữ về giao tiếp thường được sử dụng trong đời sống hàng ngày:
Lời hay, lẽ phải
Im lặng là vàng
Ăn vóc học hay
Dĩ hòa vi quí
Cái miệng hại cái thân
Biết nhiều nói ít
Lưỡi không xương, trăm đường lắt léo
Bên cạnh người khôn khéo, tế nhị trong giao tiếp thì chắc hẳn bạn đã không ít lần gặp phải những người kém duyên. Vậy trong những người hợp như thế thì nên sử dụng câu ca dao, tục ngữ nào?
Dưới đây là những câu tục ngữ nói về người vô duyên mà bạn có thể tham khảo:
Vô duyên lưng đã đi khòm
Chạc mũi đã sứt, cái mồm lại sưng
Vô duyên dầu bận áo sa
Áo ra đằng áo, người ra đằng người
Có duyên dầu bận áo tơi
Đầu đội nón cời, duyên vẫn hoàn duyên
Xa sông, xách nước bằng chình
Sẩy tay rớt xuống, gẫm mình vô duyên
Vô duyên lấy phải vợ già
Ăn cơm phải đút, xin bà nuốt nhanh
Vô phúc lấy phải trẻ ranh
Vừa chơi, vừa phá tung hoành tứ tung
Gá duyên chồng vợ không thành
Trèo lên cây mít, xích ra nhành buông tay
Trai bất tài chưa làm đã hỏi
Gái vô duyên chưa nói đã cười
Trông chồng mà chẳng thấy chồng
Đã đành một nỗi má hồng vô duyên
Có mười thì tốt, có một vô duyên
Vô duyên, vô phúc, múc phải anh chồng già,
Ra đường người hỏi rằng cha hay chồng?
Nói ra đau đớn trong lòng,
Ấy cái nợ truyền kiếp, có phải chồng em đâu!
Vô duyên mới lấy chồng khòm,
Mai sau nó chết, cái hòm khum khum.
Hoa thơm mất nhụy đi rồi
Dù rằng trang điểm cũng người vô duyên
Vô doan xấu số mắc phải anh chồng khòm
Tới chừng nó chết cái hòm cong cong
Thà rằng chịu cảnh gông xiềng
Còn hơn có vợ cười vô duyên trong nhà
Đàn bà yếu chân mềm tay,
Làm ăn chẳng được, lại hay nỏ mồm
Đất xấu, trồng cây ngẳng nghiu
Những người thô tục, nói điều phàm phu.
Nói người, chẳng nghĩ đến ta
Thử sờ lên gáy, xem xa hay gần
Ngoài ra, bạn có thể sử dụng thêm một số câu thành ngữ chỉ người vô duyên như:
Vô duyên chưa nói đã cười
Chưa đi đã chạy là người vô duyên
Đàn bà chẳng phải đàn bà
Thổi cơm cơm khét, muối cà cà ôi.
Em là con gái nhà quê,
Ăn trưa, ngủ sớm ngồi lê nẫu cười
Vô duyên mua phải gương mờ
Bao giờ gương vỡ mà mua gương lành
Vô duyên xấu số đã đen
Được hai anh rể thợ kèn cả hai
Vô duyên lấy phải chồng già
Kêu chồng thì lỡ kêu cha bạn cười
Những cô chưa nói đã cười
Chưa đi đã chạy là người vô duyên
Qua những ca dao tục ngữ về giao tiếp, ta thấy rõ triết lý sống sâu sắc của cha ông: biết nói lời hay, cư xử khéo chính là chìa khóa để xây dựng mối quan hệ bền vững. Hãy áp dụng lời dạy xưa để sống hài hòa và gắn kết hơn trong xã hội hiện đại.
Đọc thêm tại đây:
Bình Luận