Truyện dân gian Việt Nam là kho tàng văn hóa dân tộc phong phú và ý nghĩa. Trong số đó, "Bắt trộm" là một câu chuyện ngắn gọn, hài hước nhưng sâu sắc, phản ánh trí thông minh và tinh thần cảnh giác của người dân xưa trước những tình huống bất ngờ trong cuộc sống.
Sau khi cha mất, Chung Nhi (tên thật của Trạng) buồn rầu, bỏ bê việc học hành, suốt ngày chỉ lo rượu chè, cờ bạc. Mẹ thương con nhưng không thể khuyên răn được. Một hôm, bị chị dâu mỉa mai chuyện xưa từng mơ làm Trạng nguyên, Chung Nhi buồn bã quyết chí ra đi. Anh lạy mẹ từ biệt, hứa nếu không công thành danh toại sẽ không quay về gặp mẹ nữa.
Trên đường trẩy kinh ứng thí, Chung Nhi kết bạn với hai người học trò. Tính tình vui vẻ, hòa đồng, nên rất được quý mến. Mọi chi phí dọc đường, hai người kia thường đứng ra lo liệu giúp.
Tối đến, ba người vào nghỉ ở một quán ven đường mà không ngờ đó là nơi tụ tập trộm cướp. Trong đêm, khi đang ngủ say, Trạng mơ thấy lợn, bèn hét lớn trong mộng:
– “Đây rồi, bắt chúng trói cả lại cắt tiết cho ta!”
Tiếng hét làm bọn trộm tưởng bị phát hiện, hoảng sợ bỏ chạy. Nhờ vậy, cả ba người thoát nạn. Hai người bạn học hết lời cảm ơn và khâm phục Trạng là người gan dạ, dũng cảm — mà không hề biết rằng tất cả chỉ là một giấc mơ bắt lợn của anh chàng vô tư kia.
Ý nghĩa truyện:
Truyện khắc họa hình ảnh một anh chàng tuy chưa làm nên công danh nhưng tính tình vô tư, hào sảng, đôi khi lại gặp may bất ngờ nhờ sự ngẫu nhiên. Đồng thời mang tính chất trào phúng nhẹ nhàng, châm biếm sự ngộ nhận, khen nhầm của người đời.
Qua câu chuyện "Bắt trộm", người đọc không chỉ cảm nhận được nét dí dỏm trong lối kể dân gian mà còn rút ra bài học về sự cảnh giác, khéo léo trong ứng xử. Đây là một trong những truyện ngắn đặc sắc giúp gìn giữ nét đẹp truyền thống trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam.
Khám phá thêm
Bình Luận